Τώρα που «μάγεμα η φύση και όνειρο σε ομορφιά και χάρη», τώρα που «με χίλιες γλώσσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κρένει1», τώρα που μας καλεί στεντορεία τη φωνή να αναπέμψουμε δοξαστικούς ύμνους και παιάνες στη ζωή που ανασταίνεται, ένας αιφνίδιος κίνδυνος της ίδιας της ζωής μας, επιβάλλει τον εγκλεισμό μας στο σπίτι.
Το «μένουμε σπίτι» έγινε σύνθημα χάριν της σωτηρίας της
ζωής. Το μέτρο τούτο αναστατώνει τον άνθρωπο, διότι του αίρει την ελευθερία να
ρυθμίζει τον τρόπο της ζωής του. Ο Έλληνας είναι εκ φύσεως εξωστρεφής. Το
κλίμα, ο ήλιος που θαμπώνει τα μάτια και τον νου, η θάλασσα και τα βουνιά, τον
καλούν έξω, σε μια εσωτερική σχέση.
Καλείται λοιπόν τώρα να γίνει εσωστρεφής, να ανατρέψει τους
κανόνες ζωής του.
Όμως, γνωρίζουμε ότι τα πάντα σύγκεινται εξ αντιθέσεων και
νοούνται με τα αντίθετά τους.
Δεν νοείται καλό χωρίς το κακό, δίκαιο χωρίς το
άδικο, ελευθερία χωρίς τη δουλεία κλπ.
Έτσι και στην περίπτωσή μας, της εντολής «μένουμε σπίτι» υπάρχει
εκτός από το ισχυρό και αναπόδραστο αρνητικό σε όλα τα πεδία, και το θετικό
στοιχείο.
Ας δούμε λοιπόν ποιο ή ποια είναι τα θετικά: ο νόστος στην
πατρίδα, στην εστία, στο σπίτι, ήταν το δεκαετές όνειρο του Οδυσσέα. Το «νόστιμον
ήμαρ» για όλους τους ξενιτεμένους.
Να επιστρέψουν στη θαλπωρή της εστίας, να
βρουν τον χρόνο να ελευθερωθούν από την αλλοτρίωση που μας έχει δημιουργήσει η
απασχόληση με τον έξω κόσμο. Να αναλογιστούμε και τον σκοπό, τα ιδανικά και τις
αξίες της ζωής μας. Να γνωριστούμε καλύτερα με τα μέλη της οικογενείας μας, να
οδηγηθούμε με την μελέτη και τους λογισμούς μας σε ανώτερη σφαίρα της ζωής, σε
βαθμίδες ανώτερης ζωής σε απόκτηση της αρετής, που αποτελεί πραγματικό ηθικό
αγώνισμα για κάθε άνθρωπο.
Η παραμονή μας λοιπόν στο σπίτι, αναγκαστική, μπορεί να
μετατραπεί σε ευχάριστη διαμονή και ενασχόληση, διαπιστώνοντας ότι η ζωή έχει
πολλά να μας προσφέρει. Και ομορφιά, και χαρά και ευτυχία. Αυτό το δώρο, το
γλυκύτατο αγαθό, καλούμαστε να διαφυλάξουμε με κάθε θυσία. Αυτό το ακριβό και
αναντικατάστατο αγαθό τίμησαν οι ποιητές μας. Ο μέγιστος των ποιητών Κωστής Παλαμάς
γράφει στον «Ύμνο της ζωής»:
«Ζωή! Δεν είναι τίποτε γλυκύτερο στον κόσμο,
από την πεντάμορφη
ζωή την ηλιοφωτισμένη…
Ζωή, και όπως και αν δείχνεσαι, ζωή ό,τι και αν είσαι,
αν είσαι πράγμα ή όνειρο, καλό ή κακό και αν είσαι,
χαρά σ’ εσέ, δόξα σ’ εσέ,
και αγάπες και τραγούδια!»
Ο ίδιος ποιητής και για το σπίτι γράφει στο «Δύο στίχοι»:
«Σπίτι ζεστό και δροσερό,
και με άνθη στολισμένο και καταφύγιο της τιμής και της ζωής λιμάνι!»
Ας κάνουμε λοιπόν το σπίτι μας πραγματικό καταφύγιο και λιμάνι που θα είναι η καταφυγή μας και ο ελλιμενισμός μας στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας.
Οι Μοίρες, οι άσχημες και δύστροπες αλλά και αθάνατες γριές
αδερφές, Κλωθώ, Λάχεσις, Άτροπος*, αφού είναι αθάνατες, θα συνεχίσουν να
«μοιραίνουν» τον κόσμο και τον άνθρωπο. Αυτές, κατά την ελληνική μυθολογία, «μοιράζουν»,
μας δίνουν τα πάντα, τη χαρά, τη λύπη, τη ζωή και τον θάνατο.
Συχνά πιστεύουμε πως δεν μπορούμε, πως δεν έχουμε τα όπλα, αφού η μοίρα είναι
«Άτροπος».
Πολλά όμως ΜΠΟΡΟΥΜΕ: ανοίγοντας το παράθυρο του σπιτιού μας
να δούμε τα δέντρα που ανθίζουν, ότι οργιάζει η ζωή μετά τον χειμώνα, ότι η
Ανάστασις» έρχεται νικώντας τον θάνατο.
Αυτή είναι η οικονομία του μεγάλου «τιμονιέρη».
Όχι λοιπόν
απελπισία και πανικός.
Ένα «παλιόπαιδο» μας επιτέθηκε με τη σφεντόνα του και θα
περάσει…
Και τελευταίο: να έχουμε υπόψη μας ότι οι «προσκυνούντες την
Αδράστεια, σοφοί».
Δηλαδή, αναγνωρίζουμε τη φυσική αναγκαιότητα -αλλά με
αγωνιστικό φρόνημα, υπομονή και αισιοδοξία, και πάλι ο ήλιος θα φανεί!
Ιωάννης Δ. Αναγνώστου, Φιλόλογος
Εικονογράφηση: Αγγελική Αναγνώστου
1. κρένει=μιλάει
2. στεντόρεια= δυνατή και σταθερή
*Η πρώτη, η
Κλωθώ, είναι «αυτή που κλώθει», γνέθει το νήμα της ζωής (συμβολίζει το παρόν).
Η δεύτερη, η Λάχεσις, το ξετυλίγει (μοιράζει τους κλήρους, καθορίζει τι θα
«λάχει» στον καθένα, και συμβολίζει το παρελθόν), ενώ η τρίτη, η Άτροπος, το
κόβει όταν έρθει η ώρα (συμβολίζει το μέλλον). Σε κάποιους μύθους οι Μοίρες συσχετίζονται
με την θεά Ανάγκη, την οποία ο Πλάτων θεωρεί ως μητέρα των Μοιρών.